Stan jamy ustnej Polaków – co mówią statystyki?

Artykuł zaktualizowany i rozszerzony w październiku 2021

Próchnica, stan zapalny dziąseł, kamień nazębny – to dolegliwości, z którymi najczęściej zmagają się Polacy. Cyklicznie publikowane statystyki dotyczące stanu zdrowia zębów naszych rodaków są zatrważające. Jakie są przyczyny złego stanu zębów?

Polskie Ministerstwo Zdrowia regularnie publikuje wyniki monitoringu stanu uzębienia Polaków z różnych grup wiekowych, a także częstotliwość i powody wizyt dentystycznych oraz nawyki związane z higieną jamy ustnej. Niestety wyniki badań nie są zbyt optymistyczne, a problemy z zębami i przyzębiem w wielu przypadkach zaczynają się już w młodym wieku. Oto kilka wybranych statystyk oraz podpowiedzi, jak na co dzień zatroszczyć się o zdrowie jamy ustnej.

Stan zębów Polaków – co mówią dane?

Mimo iż w Polsce stomatologów nie brakuje, a na rynku dostępny jest szeroki wybór środków do higieny jamy ustnej, zęby Polaków nie są w najlepszym stanie. Prawdopodobnie dlatego, że zaniedbania mają miejsce już w dzieciństwie i bardzo młodym wieku. Badania z udziałem 18-latków przeprowadzone w 2012 roku wykazały, że tylko 3,9% młodzieży nie miało próchnicy, a co dziesiąty nastolatek miał usunięty co najmniej 1 ząb.

Ponadto niezbyt optymistyczne okazały się wyniki badań przyzębia – satysfakcjonującym stanem mogło się pochwalić tylko 37% badanych, zaś niemal co trzeci nastolatek miał stan zapalny dziąseł współwystępujący ze złogami kamienia nazębnego, u części zaś występowało samo zapalenie dziąseł, które wymagało jedynie instruktażu dotyczącego prawidłowej higieny jamy ustnej oraz motywacji do regularnych zabiegów.(1)

Profilaktyka w tym zakresie wydaje się szczególnie istotna ze względu na wyniki badań w starszych grupach wiekowych. Według obserwacji z 2013 roku jedynie drobny odsetek osób w wieku 35-44 lat ma zdrowe przyzębie, u reszty biorących udział w badaniu zanotowano takie problemy jak krwawienie, kamień nazębny oraz płytkie lub głębokie kieszonki, które mogą objawiać się tkliwością i zaczerwienieniem dziąseł, rozchwianiem zębów czy nieprzyjemnym zapachem z ust.

Trudno się temu dziwić, skoro kwestia tego, jak dbać o zęby, nie dla wszystkich uczestników badania okazała się oczywista. W danej grupie wiekowej wśród mieszkańców dużych miast co dziesiąta osoba przyznała się, że nie myje zębów codziennie (w małych miastach odsetek ten wynosi 0,5%).

Regularne nitkowanie zębów zadeklarowało natomiast 20% członków danej grupy.(2) Tymczasem wiedza o tym, jak myć zęby, szczotkowanie ich co najmniej dwa razy w ciągu dnia oraz czyszczenie przestrzeni międzyzębowych to podstawowe, proste metody na zachowanie zdrowego uśmiechu.

Jak prawidłowo myć zęby?

Szczotkowanie to jeden z podstawowych zabiegów higienicznych, o którym trzeba pamiętać każdego dnia rano i wieczorem. Jeśli natomiast istnieje szansa mycia zębów częściej, warto z niej korzystać. Zalecana długość szczotkowania to 2-3 minuty. Każdy łuk należy wyczyścić dokładnie z obu stron w taki sposób, aby nie pominąć żadnego zęba. Dobra szczoteczka do zębów również ma znaczenie. Powinna mieć wysoką jakość i być zaprojektowana tak, aby dokładnie i bezpiecznie czyścić zęby.

Ciekawą propozycją na rynku są szczoteczki SPLAT z włóknami zawierającymi jony srebra, które hamują rozwój bakterii. Dostępne są one również w wersji Junior dla dzieci, a ich dodatkową zaletą są miękkie włókna, które nie drażnią dziąseł i nie niszczą szkliwa.

Co ważne, nie można zapominać o regularnej wymianie szczoteczki – zawsze wtedy, gdy włókno będzie zniszczone i powyginane, gdyż nie czyści ono zębów dokładnie, a ponadto po każdej chorobie w obrębie jamy ustnej.

Wieczorny zabieg szczotkowania należy zakończyć nitkowaniem. Zabieg ten niektórym sprawia kłopot, kiedy na przykład szczeliny między zębami są bardzo ciasne i trudno je doczyścić. Wygodnym rozwiązaniem są wówczas antybakteryjne nici SPLAT, które pod wpływem działania śliny rozprężają się, zwiększając efektywność i bezpieczeństwo czyszczenia.

Uzupełnieniem codziennej pielęgnacji jest również płyn do płukania jamy ustnej, np. SPLAT Professional Herbal Complex. Jeżeli występują jakiekolwiek problemy z zębami lub dziąsłami, należy podjąć leczenie stomatologiczne lub peridontologiczne. Coraz więcej stomatologów podkreśla, że odpowiednio dobrana płukanka to konieczność, która wzmacnia działanie pasty.

Dobór pasty także ma znaczenie, gdyż może ona spełniać dodatkowe funkcje: odświeżać oddech na długie godziny, działać antybakteryjnie, zapobiegać kamieniowi nazębnemu, łagodzić nadwrażliwość. Istnieją również pasty działające kompleksowo, jak SPLAT Professional Medical Herbs, która delikatnie poleruje i wybiela szkliwo zębów, chroni przed pojawieniem się kamienia nazębnego.

W podróży oraz wszelkich sytuacjach, gdy umycie zębów nie jest możliwe, idealnie sprawdzają się pianki SPLAT 2 w 1, łączące właściwości pasty i płynu do płukania ust, które czyszczą zęby i zapewniają świeży oddech w sytuacji, w której użycie pasty i szczoteczki jest niemożliwe lub kłopotliwe – w podróży, pracy, po posiłkach lub przy noszeniu aparatu ortodontycznego. Zarówno pasty, jak i pianki stworzone pod szyldem marki SPLAT pielęgnują także dziąsła, o które należy dbać z taką samą troską, jak o zęby.