Spis treści:
Artykuł zaktualizowany i rozszerzony we wrześniu 2021
Bruksizm – na czym polega to zaburzenie, jakie są jego przyczyny i co ma wspólnego z nadwrażliwością zębów? Ze względu na powszechność jego występowania, warto poznać tych kilka faktów.
Według szacunkowych danych bruksizm dotyczy około 8% dorosłej populacji. Choć u części osób jest on łagodny, czasami prowadzi do uszkodzeń zgryzu, zmian w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych i problemów ze snem.(1)
Słowem wstępu: co to jest bruksizm?
Bruksizm polega na zgrzytaniu zębami i zaciskaniu zębów. Nie mówimy tu jednak o zdarzeniach okazjonalnych, w chwili złości albo złego samopoczucia, ale o nieświadomym nawyku, który uwarunkowany jest nadmierną, rytmiczną czynnością mięśni żwaczy. Objawy bruksizmu mogą wystąpić w ciągu dnia, jednak bardziej powszechne jest zgrzytanie zębami w nocy. Ten trudny do kontrolowania nawyk niejednokrotnie wybudza ze snu, co może skutkować zmęczeniem i złym samopoczuciem. Niestety ma też kilka innych, nieprzyjemnych konsekwencji.
Jakie są przyczyny zgrzytania zębami?
Istnieją różne teorie dotyczące przyczyn bruksizmu. Bardzo często są one indywidualne. Winne mogą być na przykład przyjmowane leki, zwłaszcza stosowane w leczeniu depresji selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI). Bruksizm częściej występuje także u osób borykających się z zaburzeniami snu. Zespół niespokojnych nóg (schorzenie neurologiczne, które objawia się przymusem ciągłego poruszania nogami podczas snu), mówienie przez sen albo paraliż przysenny – to przykłady zaburzeń, które mogą współwystępować z bruksizmem.
Ponadto wśród przyczyn często wymienia się stres i niepokój, gdyż mocno zaciskając przez sen zęby, próbujemy nieświadomie rozładować napięcie nerwowe. Nic dziwnego, że bruksizm jest przypadłością dotykającą pracowników korporacji, osoby piastujące wysokie i odpowiedzialne stanowiska, pracujące pod presją czasu.
Czynnikiem ryzyka może być nerwowy okres w życiu zawodowym lub prywatnym. Praca w nadgodzinach, czuwanie do późnych godzin nocnych, rozmyślanie na temat bieżących projektów i spraw… nawet gdy udaje się zasnąć, nieświadomie zaciskamy zęby, a siła nacisku może być nawet 10 razy większa niż podczas żucia pokarmów!
Nie bez znaczenia jest też styl życia. Alkohol, papierosy, rekreacyjnie przyjmowane narkotyki lub picie dużych ilości napojów kofeinowych to nawyki, które nie służą ogólnemu zdrowiu i mogą przyczynić się do nocnego zgrzytania zębami.(2)
Czym skutkuje bruksizm?
Skutki uboczne bruksizmu zależą od tego, jak bardzo jest nasilony. Ze względu na napięcie mięśni, które mu towarzyszy, u osoby dotkniętej bruksizmem mogą wystąpić bóle w obrębie twarzy, bóle głowy, ucha, ból i sztywność stawów skroniowo-żuchwowych oraz okolicznych mięśni. Oczywiście cierpią również zęby, które pod wpływem dużej siły, jaka na nie oddziałuje, mogą nawet ulegać złamaniom.(3)
Natomiast tarcie spowodowane bruksizmem stopniowo niszczy szkliwo. Powstają w nim mikropęknięcia, kanaliki zębinie odsłaniają się, a wówczas bodźce z zewnątrz, takie jak ciepło, zimno, słodki lub kwaśny smak, nacisk szczoteczki do zębów, powodują reakcję nadwrażliwości.
Oczywiście przyczyny nadwrażliwości zębów mogą być różne, jednak bruksizm znajduje się na liście istotnych czynników ryzyka. Jest więc przypadłością, której na pewno nie powinno się ignorować. Jednak co zrobić, aby się z nim uporać?
Leczenie bruksizmu i zwalczanie nadwrażliwości zębów
Sposób postępowania w przypadku bruksizmu zależy od jego przyczyny. Jeżeli powodem są leki, wówczas warto porozmawiać z lekarzem o możliwości ich zmiany, jeśli stres i zaburzenia snu, wtedy pomocne będą techniki relaksacyjne. Czasami zaś zalecana jest specjalna szyna rozluźniająca żuchwę, którą należy zakładać na noc. Szyna pomaga w relaksacji mięśni, gdyż separuje szczękę od żuchwy, przez co nie „zjadamy” już własnych zębów. To rozwiązanie nie leczy jednak już powstałych uszkodzeń.(4)
Wszelkimi uszkodzeniami zębów, będącymi wynikiem zgrzytania i zaciskania, powinien zająć się stomatolog. Istotne jest także łagodzenie nadwrażliwości, a filarem postępowania jest tutaj odpowiedni dobór pasty do zębów. Najlepiej wybrać taką, która przyniesie ulgę jak najszybciej i zapewni intensywną, skuteczną i trwałą regenerację szkliwa. Takich właściwości możesz oczekiwać, sięgając po produkty z linii INNOVA.
Jeśli zaś uważasz, że twoje szkliwo wymaga intensywnej regeneracji, wybierz pastę INNOVA Intensywna odbudowa szkliwa zębów wrażliwych. Zawiera w składzie amorficzny hydroksyapatyt wapnia w terapeutycznej dawce 2,25%. Składnik ten jest pochodzenia naturalnego, uszczelnia i odbudowuje szkliwo. W ten sposób chroni zęby przed działaniem szkodliwych czynników, z którymi mają kontakt w czasie dnia, czyli kwasami obecnymi w pokarmach oraz bakteriami, które mogą namnażać się w jamie ustnej.
Badania kliniczne wykazały, że pasta zmniejsza nadwrażliwość aż o 63%, a dodatkowo jest skuteczna w remineralizacji szkliwa, zapobieganiu osadom oraz kamieniowi nazębnemu. Jej regularne stosowanie rozjaśnia zęby o 1 odcień, możesz więc jednocześnie zadbać o ich zdrowie i piękny wygląd. Badania wykazują, że stosowanie pasty przynosi ulgę już od pierwszego użycia. Całkowite ustąpienie dolegliwości na zimno i kwasy ma miejsce po 6 tygodniach regularnego użycia.
Uzupełnieniem pielęgnacji powinna być natomiast płukanka INNOVA Płynne szkliwo, która wesprze walkę z nadwrażliwością, przy okazji odkażając i odświeżając jamę ustną. Dodatkowo postawi na powierzchni zębów ochronny film, który na długo zabezpiecza je przed szkodliwym działaniem kwasów.
Pamiętaj, że kiedy zęby są nadwrażliwe i zniszczone, problem może pogorszyć twarda szczoteczka. Dlatego w linii INNOVA znajdziesz modele wyposażone w miękkie i delikatne włókna, które dokładnie oczyszczą powierzchnie zębów, bez narażania je na dodatkowe, silne tarcie. Obecność jonów srebra zapobiega namnażaniu się zarazków na powierzchni szczoteczki.
Skuteczne pasty na nadwrażliwość
W przypadku nadwrażliwości sprawdzi się również SPLAT Professional Biocalcium. Pasta działa także remineralizująco, oczyszczająco i wybielająco. W jej składzie znajdziemy m.in. bioaktywne wapno CALCIS®, uwodniony fosforan wapnia (HAP), wybielający składnik Polydon® oraz enzym papainy, które odpowiadają za kompleksowe działanie pasty. Jako uzupełnienie warto stosować płukankę SPLAT Professional Biocalcium. Zawiera ona m.in. unikalny system LUCTATOL®, który opiera się na połączeniu enzymów mlecznych i japońskiej lukrecji. Działa on przeciwpróchniczo oraz aż o 96% zmniejsza ryzyko powstania płytki bakteryjnej.
Osobom zmagającym się z bruksizmem i nadwrażliwością polecić można również pastę SPLAT Professional Ultracomplex. Produkt ten przede wszystkim remineralizuje i wzmacnia szkliwo oraz zmniejsza wrażliwość zębów. Co więcej, dzięki wyciągowi eterycznemu z rumianku, jonom cynku i bisabobolowi, działa kojąco na dziąsła i chroni je przed stanami zapalnymi. Pasta ta zawiera także innowacyjny Sp.White System®, który delikatnie i bezpiecznie wybiela zęby.
Zwalczanie bruksizmu nie zawsze jest proste, jednak jeśli skorzystasz z dostępnych środków, możesz zapobiec jego nieprzyjemnym konsekwencjom. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości związanych z pielęgnacją zębów koniecznie skonsultuj się ze swoim dentystą.
Bibliografia:
- Brzoznowski W. Mocne zaciskanie szczęki (bruksizm). Link Data dostępu: 9.07.2020.
- Teeth grinding (bruxism). Link Data dostępu: 9.07.2020.
- Zielińska-Zborowska J. i wsp. Etiologia i diagnostyka nadwrażliwości zębiny – przegląd piśmiennictwa. Dental Forum /1/2014/XLII, s. 83-86.
- Bruxism (teeth grinding). Link Data dostępu: 9.07.2020.
